Автор работы: Пользователь скрыл имя, 10 Сентября 2013 в 14:46, реферат
«Дезинфекция, дезинсекция және дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) дезинфекция, дезинсекция және дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын талаптарды белгілейді.
2. Осы Санитариялық қағидаларда мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
1) ағымдық дезинфекция – науқас ауру ошағында болған кезде әрбір нозологиялық түрге белгіленген жиілікпен жүргізілетін дезинфекция;
2) шыбын-шіркей – ашық табиғатта және елдімекендерде адамды шағатын және оның қанын соратын қансорғыш жәндіктердің – масалардың, соналардың, майда шыбындардың, есекқұрттардың, бәкене шыбындардың бірнеше түрлерін қамтитын жиынтық ұғым;
1. Стерильдеуді сүзгісіз стерильдеу қорабында немесе сүзгісі бар стерильдеу қорабында немесе бөзден не пергаменттен, қаптама қағаздан, ылғалға төзімді сіңдірілмеген қаптама қағаздан, Е маркалы автоматтардағы өнімдерді орауға арналған қағаздан, бу стерилизаторында бекемделген қағаздан жасалған екі қабатты жұмсақ орамада жүргізеді.
2. Сүзгісі бар қорапта стерилденген өнімнің сақталу мерзімі – жиырма тәулік, қалған орамада – үш тәулік.
Ауамен стерильдеу әдісі (құрғақ ыстық ауа)
№3 кесте
Стерильдеу тәртібі |
Қолданылуы | |
Стерильдеу камерасындағы жұмыс температурасы, °С, номиналды мәні |
Стерильдеуде ұстау уақыты, минутпен, номиналды мәні | |
180 (плюс 2; минус 10) |
60 (плюс 5) |
Металдан, шыныдан және силикон резеңкеден жасалған бұйымдар үшін ұсынылады |
160 (плюс 2; минус 10) |
150 |
БТ (бұдан әрі - бромды метил қосылған этилен тотығы) қоспасымен және этилен тотығымен, формальдегид ерітіндісінің буларымен химиялық стерильдеу (газбен) әдісі
№4 кесте
Стерильдеу агенті |
Газ мөлшері, миллиграмм |
Стерильдеу тәртібі |
Ылғалдылығы |
Экспозиция уақыты |
Бұйымдар | ||
плюс 180 температурадағы газ қысымы |
Стерильдеу температурасы, °С | ||||||
см² секундта килограммен |
Сынап бағанасының миллиметрі | ||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
Салмағы бойынша 1:2,5 ара қатынасындағы ОБ қоспасы |
2000
|
0,65
|
490
|
35 плюс-минус 5 |
80%-дан кем емес |
240 плюс-минус 5 |
Оптика, кардиостимуляторлар үшін |
2000 |
0,65 |
490 |
55 плюс-минус 5 |
240 плюс-минус 5 |
Полимерлі материалдардан, шыныдан, металлдан жасалған бұйымдар үшін | ||
2000 |
0,65 |
490 |
55 плюс-минус 5 |
360 плюс-минус 5 |
Тігу аппараттары бар пластмасса магазиндері үшін | ||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
Этилен тотығы |
1000 |
0,55 |
412 |
18 кем емес |
960 плюс-минус 5 |
Полимерлі материалдардан, металлдан, шыныдан жасалған бұйымдар үшін | |
(формальдегид) бойынша ерітінді 16% формалин |
75 плюс-минус 5 |
96% |
300 плюс-минус 5 |
Резеңкеден, полимерлі материалдардан, металлдан, шыныдан жасалған бұйымдар үшін | |||
Аппаратта формальдегид концентрациясыбар этил спиртіндегі формальдегид ерітіндісінің 40% буы – дециметрге 150 миллиграмм (бұдан әрі - мг/дм) |
80 плюс-минус 5
80 плюс-минус 5 |
180 плюс-минус 5
120 плюс-минус 5 |
Полимерлі материалдардан, резеңкеден, пластмассадан жасалған бұйымдар үшін.
Металлдан және шыныдан жасалған бұйымдар үшін |
1. Стерильдеуді қалыңдығы 0,06 – 0,2 миллиметр болатын екі қабатты полиэтилен пленкадан, пергаменттен, сіңдірілмеген қаптама қағаздан, ылғалға төзімді қаптама қағаздан, Е маркалы автоматтардағы өнімдерді орауға арналған қағаздан, бекемделген орама қағазда, стационарлы газ стерилизаторларында екі қабатты бекемделген қағаздан жасалған орамада, микроанаэростатта, портативті аппаратта жүргізеді.
2. Полиэтилен пленкадан жасалған орамадағы стерилденген өнімдердің сақталу мерзімі – бес жыл, қалған орамада – жиырма күн.
3. Стерильдеуден кейін бұйымдар желдетілген орында шыны мен металдан жасалған өнімдер үшін бір тәулік ішінде, резеңке мен пластмассадан жасалған өнімдер үшін - бес-он үш тәулік, сілемейлі қабықшалармен, тіндермен, қанмен жанасатын (отыз минуттан артық) бұйымдар үшін – он төрт тәулік, балалар үшін қолданылатын полимерлі материалдардан жасалған бұйымдар үшін – жиырма бір тәулік тұруы керек.
4. Формалин буларымен стерильдеу арнайы стационар стерилизаторларында жүргізіледі. Стерильдеу тәртібі аяқталған кезде формалин қалдықтарын, аммиакпен бейтараптандыру уақыты – алпыс минутқа ұстап, бейтараптандыру жүргізілуі тиіс.
«Дезинфекция, дезинсекция және
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
7-қосымша
Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеу сапасын бақылау
р/с № |
Бақылау бағыттары |
Бақылау түрлері | ||
Ұйым қызметкері жүзеге асыратын өзін-өзі бақылау |
Метрологиялық және технологиялық бақылау |
Мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қызмет органы жүзеге асыратын | ||
1 |
Стерильдеу шарттарын бақылау: Стерилизаторлар жұмысы, режимі, орау мен салу |
Әр цикл көзбен шолып және Қазақстан Республикасында бекітілген тесттерді пайдалана отырып, бақылау-өлшеу аспаптарының (бұдан әрі – БӨА) жарамдылығын бақылау |
Шартқа сәйкес, сонымен қатар монтаждаудан және жөндеуден кейін стерилизатордың, БӨА техникалық жарамдылығын |
Бактериологиялық тесттерді пайдалана отырып, тоқсанына 1 рет стерилизатор жұмысына және температура өлшеу құралдарына көзбен шолып бақылау жүргізу. Бір жылдың ішінде, сонымен қатар эталонды салу арқылы монтаждаудан және жөндеуден кейінгі көрсеткіштер бойынша барлық аппараттардың 25%-ы бақылауға жатады. |
2 |
ММБ стерилділігін бақылау |
Бактериологиялық аптасына бір рет |
Бактериологиялық - тоқсанына 1 реттен сиретпей | |
3 |
Орталықтандырылған стерильдеу бөлімшелерінде ауа кеңістігін бақылау |
Желдетуді, желдету жүйелерінің, кондиционер лердің, бактерицидті шамдардың жұмысын бақылау - күн сайын. Ауа сынамаларын алу - айына 1 рет |
Бактерицидті шамдардың техникалық жағдайын бақылау |
Бактериологиялық - стерилденген аймақта тоқсанына 1 рет |
4 |
Жасырын қанның және сілтілі компоненттер қалдығының болуын бақылау (азопирамды және фенолфталеинді сынамалар) |
Күн сайын бір уақытта өңделген бұйымдардың 1%-ын, бірақ әр партиядан 3-5 бірлікті |
Көзбен шолып бақылауды қолдана отырып әр тексеру кезінде іріктеу арқылы |
Ескертпе: ОСБ-ның санитариялық жағдайына бақылау жүргізгенде әр зерттеу кезінде стерилденген аймақта 10 бактериологиялық шайынды алу жүргізіледі.
Алынған шайындылардың жалпы санының 1%-ынан артық емесін санитариялық-көрсеткіштік микрофлораның себуіне жол беріледі.
«Дезинфекция, дезинсекция және
дератизацияны ұйымдастыруға
және жүргізуге қойылатын
санитариялық қағидаларына
8-қосымша
Бу стерилизаторларына бақылау нүктелерін орналастыру
№1 кесте
Стерилизатор камера-сының сыйымдылығы, текше дециметрмен |
Бақылау нүктелерінің саны |
Бақылау нүктелерін орналастыру |
100-ге дейін |
5 |
Тік бұрышты стерилизаторлар үшін: біреуі – тиейтін есікте; екіншісі – қарама-қарсы қабырғада (жүк түсіретін есікте); үшіншісі, төртіншісі, бесіншісі – ортада. |
100-ден жоғары 750–ге дейінгіні қоса алғанда |
11 |
Тік шеңберлі стерилизаторлар үшін: біреуі – камераның жоғары бөлігінде; екіншісі – камераның төменгі бөлігінде; үшіншісінен он біріне дейін – ортада. |
750-ден жоғары |
13 |
Көлденең шеңберлі стерилизаторлар үшін: біреуі – тиейтін есікте; екіншісі – қарама-қарсы қабырғада (жүк түсіретін есікте); үшіншісінен он үшіне дейін – стерильдеу қораптарының ортасында немесе әртүрлі деңгейде жайғастырылған стерилдейтін орамалардың ішінде |
Ауа стерилизаторларында бақылау нүктелерін орналастыру
№2 кесте
Стерилизатор камера-сының сыйымдылығы, текше дециметр |
Бақылау нүктелерінің саны |
Бақылау нүктелерін орналастыру |
80-ге дейін |
5 |
біреуі – камераның ортасында; екіншісі, үшіншісі – оң жақтағы камераның төменгі бөлігінде және сол жақта есіктің жанында; төртіншісі, бесіншісі – сол жағынан және оң жағынан артқы қабырғадағы камераның төменгі бөлігінде |
80-нен жоғары |
15 |
Біреуі, екіншісі, үшіншісі – сағат тіліне қарама-қарсы орналастырып, жоғарыдан төмен үш деңгейде камераның ортасында; Төртіншісінен он бесіне дейін – үш деңгейде бұрыштар бойынша (төртіншісі, жетіншісі – төменде; сегізіншісінен он біріншісіне дейін – ортасында; он екіншісінен он бесіншісіне дейін - жоғарыда) |
80-нен жоғары екі камералы |
30 |
Әрбір камера үшін ұқсас үлгімен |
Бақылау тесттері стерилизатор қабырғаларынан кемінде 5 сантиметр арақашықтықта орналастырылады.
№3 кесте
Заттардың атауы |
Кристалдардың түсі, пішіні, иісі |
Бақылауға жататын температура параметрі: | ||
110 |
120 |
132 | ||
1. Бояғыш қосылған антипирин |
Түссіз кристалдар немесе иіссіз ақ түсті ұнтақ |
+ |
- |
- |
2. Қарапайым күкірт |
Сары кристалдар |
- |
+ |
- |
3. Бояғыш қосылған резорцин |
Ақ немесе сарғыш кристалдар |
+ |
- |
- |
4. Бояғыш қосылған бензой қышқылы |
Түссіз инелі кристалдар немесе ақ ұнтақ |
- |
+ |
- |
5. Бояғыш қосылған никотинамид |
Әлсіз иісті ақ түсті кристалды ұнтақ |
- |
- |
+ |
6. Бояғыш қосылған несепнәр |
Түссіз кристалдар |
- |
- |
+ |
Бояғыштар ретінде мыналар қолданылады: қышқыл фуксин, фенолды қызыл, бромбимол көк және геанцитокүлгін.
Ауа стерилизаторларының жұмыс режимінің температура параметрлерін бақылауға арналған химиялық тесттер
№4 кесте
Химиялық қоспалардың атауы |
Кристалдардың түсі, пішіні, иісі |
Бақылауға жататын температура параметрі: | |
1600 С |
1800 С | ||
1. Левомицетин |
Ақ түсті немесе әлсіз сарғыш-жасыл реңк беретін ақ түсті ұнтақ |
+ |
- |
2. Шарап қышқылы |
Ақ түсті немесе түссіз мөлдір кристалдар |
- |
+ |
3. Гидрохинон |
Түссіз немесе күміс тәрізді ақшыл-сұр кристалдар |
- |
+ |
4. Тионесепнәр |
Түссіз жалтыраған кристалдар |
- |
+ |
5. Янтарь қышқылы |
Түссіз кристалдар |
- |
+ |
Ауа стерилизаторларының жұмысын бақылау үшін қолданылатын химиялық тесттердің құрамына бояғыш қоспайды, себебі көрсетілген химиялық қоспалар балқыту температурасына жеткен кезде өзінің түсін өзгертеді.
«Дезинфекция, дезинсекция және
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
9-қосымша
Медициналық бұйымдарды стерильдеу жұмысын есепке алу журналы
Күні |
Стерилизатордың маркасы, нөмірі |
Өнім, бөлімше, саны |
Орамасы |
Стерильдеу уақыты |
Режимі |
Тест-бақылау нәтижелері |
Стерильдеуді жүргізушінің қолы | |||||
Химиялық |
Бактериологиялық | |||||||||||
басы |
соңы |
қысымы |
температурасы |
Индикаторлардың саны |
Түсті өзгертетін индикаторлардың саны |
Индикаторлардың саны |
Микроорганизмдерді өсіретін индикаторлардың саны | |||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
1. Химиялық, термохимиялық индикаторлар қолданылатын стерилизаторлардың жұмысын химиялық әдіспен бақылау нәтижелерін бағалау кезінде қанағаттанарлықсыз нәтижелердің санын 10-бағанда көрсету керек;
2. Биологиялық тесттер қолданылатын стерилизаторлардың жұмысын бактериологиялық әдіспен бақылау нәтижелерін бағалау кезінде қанағаттанарлықсыз нәтижелердің санын 12-бағанда көрсету керек.
«Дезинфекция, дезинсекция және
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына