Депозиттерді сақтандыру жүйесі

     - «Формула успеха» - 1-қаңтардан 29-ақпанға дейін;

     - «Пенсионный» - 1 наурыздан 31 -мамырға дейін;

     - «Радуга» - 1-маусымнан 31-тамызға дейін;

     - «Золотая осень» - 1-қыркүйектен 30-қарашаға дейін. Депозит  мерзімі   3 айдан  60  айға  дейін  ашылады  және  пайыздық мөлшерлемелері    мерзімдеріне    қарай    Сақтандыру    Қорының    белгілеген пайыздық мөлшерлемелерінен аспайды. /17/

     «Казкоммерцбанкке»  келетін болсақ, оның мерзімдеріне қарай тағайындаған пайыздық мөлшерлемелері басқа банктерге қарағанда жоғары болғандықтан, клиенттерге тартымды болып табылады.

     «Казкоммерцбанк»  банк жүйесінде алдыңғы қатарды  алатыны белгілі. Ресурстарды тарту  жағынан аталған банк барлық банктердің ішінде 3-орында түр. Оның «Лучший» депозиті бойынша ең төменгі салым сомасы - 75000 теңге 500$ және 500 евроны құрайды. Оның пайыздық мөлшерлемелері қордың белгілеген пайыздық мөлшерлемелерінен аспайды. Сыйақы мөлшерлемесі 36 айға дейін фиксацияланған. Салымды қосымша толықтыруға  болады. Осы депозит түрінің келесі нұсқасы - «7 000 000 теңгеден жоғары лучший» депозиті. Ол сақтандырылмайтын депозитке жатқанымен, пайыздық мөлшерлемелері сондай болып қалған.

     «Классический»  депозитінің ең төменгі мөлшері - 15000 геңге, 1003 және 100 евроны құрайды. Сақтаудың  ең төменгі мерзімі - 6 ай. Сыйақы мөлшерлемесі ай сайын есептеледі. Теңгеде және АҚШ долларында пайыз фиксацияланған, ал еврода фиксацияланбаған. Салымды  толықтыруға болады.

     Зейнеткерлерге  арналған "Пенсионный" депозиті қарастырылған. Мұнда да ең төменгі салым саласы бар: 15.000 теңге, 100$, 100 евро. Пайыздық мөлшерлеме тоқсан сайын есептеледі.

     Сондай-ақ, "Казкомерцбанктің" "Свобода" депозиті бар. Ол бойынша қосымша  салым салуға және 1 айда депозит  сомасы мөлшерінде жартылай алуға мүмкіндік  бар. Бірақ, депозитте тұрақты 75.000 теңге, 500$ және 500 евро қалдық қалуы керек. 12 айдан жоғары мерзімге салынған депозиттер бойынша пайыздық мөлшерлеме фиксацияланбаған.

     Балаларға арналған "Детский" депозиті 1 жылға  дейін және 1 жылдан жоғары мерзімге салынады да, пайыздық мөлшерлемесі сәйкесінше теңгеде 8% және 10%, шетел валютасында 4,5% және 6,5% деңгейінде белгіленген. /18/

     Екінші  деңгейлі банктердің ішінде Темірбанк 1000.000 ұтыс ойнатуымен клиенттерді тартады. Банктің ұтыс қоры 2006-жылы 9.100.000 теңгені  құрады. Ол осы жылы 8 салымшы миллионер болатынына кепіл береді. Ай сайын 65.000 теңге, 500$, 400 евро сапасына 6 айдан кем емес мерзімге депозит ашқан салымшылардың ішінде 100.000 теңге ойнатылды. Әр тоқсан сайын 12 айдан жоғары мерзімге  130.000 теңге, 1000$, 800    евроға    депозит    ашқан салымшылардың біреуіне 1000.000 теңге беріледі. Ал, желтоқсан айында болатын соңғы ойын нәтижесінде 5.000.000 теңге 5 салымшыға беріледі.

     Аталған банкте "Темір-Сюрприз", "Темір срочный", "Темір VIР", "Маленький банкир", "Забота накопительный", "Спринт", "Миллионер" т.б. депозиттер бар. "Темір-сюрприз" депозиті 12 айға дейін ашылады да, пайыздық мөлшерлемесі теңгеде 8%-ға дейін, шетел валютасында 4%-га дейін белгіленген. Бұл салым бойынша сыйақы мөлшерлемесі келісім-шартқа отырған кезде беріледі.

     Қосымша салуға, жартылай алуға болатын әрі  пайызы ай сайын есептелетін депозит  түрлері - бұл "Темір срочный" және "Темір УІР" депозиттері. "Темір срочный" бойынша төменгі сома - 7000 теңге, 50$, 50 евро болса, "Темір УІР" бойынша - 3 000 000 теңге, 2000$, 2000 евроны құрайды. 30 күнге дейін ашылатын депозит түрі - "Спринт" депозиті. Пайыздық мөлшерлемесі теңгеде - 4%, шетел валютасында - 3%о құрайды.

     Несиеге кепіл ретінде қоюға болатын "Гарантия" депозиті бар. Оның ең жоғары пайызы теңгеде 10%>, шетел валютасында - 6,5% болып  табылады. /19/ 

2.2 Депозиттерді сақтандыру  жүйесінің қатысушысы - «БТА банктің» депозиттерін бағалау 

     «БТА Банкінде» депозиттердің әр түрлері кездеседі. Олар бойынша басқа банктерге қарағанда көптеген артықшылықтар қарастырылған. Жалпы, банктегі депозиттерді үлкен екі топқа бөлуге болады:

     1) Интегрированные депозиттері

     2) Әдеттегі депозиттер.

     Бірінші топ депозиттеріне жататындар:

     1)    «Формула успеха»;

     2)    «Формула успеха-капитал»;

     3)    «Пенсионный»;

     4)    «Platinum»;

     5)    «Детский мультивалютный»;

     6)    «Дружба»;

     Денсаулық депозиті бойынша төтенше жағдайдан  сақтандыру полисі ақысыз рәсімдеуге болады. Осы секілді «Формула успеха» және «Формула успеха-капитал» депозиттері де сақтандыру полисінің берілуін қарастырады. Оның шарттары негізінде сақтандыру сомасының ең жоғарғы жауапкершілік лимиті 100 000 теңгеге дейін төленеді. Бұл жерде келесі тәуекелдер бар:

     - жарақаттану;

     - еңбек жарамдылығын толық жоғалту;

     - еңбек жарамдылығын жартылай  жоғалту;

     - жарақаттану және басқа да  төтенше жағдайлар салдарынан  қайтыс болу.

     Сақтандыру сыйақысы « Банкі» және «Валют-Транзит Полисі» сәйкесінше  80%  және  20%  пропорционалды төлейді.  Оны  келесі кестеден көруге болады:

     Кесте 5

Сақтандыру  келісім-шартының мерзімі  бойынша сақтандыру

сыйақысын төлеу 

Сақтандыру мерзімі/Депозиттің мерзімі	6 айға дейін	1 жылға дейін
Тариф (%-да)	0,7	1
Сақтандыру сыйақысының сомасы	700	1000
«БТА банкі» төлейді (80%)	560	800
«БТА банкі» төлейді (20%)	140	200
* «Валют-Транзит Банк» мәліметтері  бойьшша

 

     Алайда, бұл депозиттердің өзіндік ерекшеліктері  де бар. «Пенсионный» депозитін ашқан клиентке пластикалық карточка беріледі де, сол карточкасына бірден депозит сомасының 0,5%-ы мөлшерінде бір реттік сыйақы аударылады. Бірақ, мұндайда бір реттік сыйақы алу үшін клиент «БТА банкінің» салымшысы болуы керек. Яғни, «БТА банк» Банктік тобының барлық дерлік құрылымдық бөлімшелері бір-бірімен тығыз байланыста жұмыс істейді. Оны біз келесі депозит түрлерінен де байқаймыз. Жалпы, бұл депозит түрін кез-келген адам аша алады. Ал, «Платинум» - депозиті тек зейнеткерлер немесе жасы 50-ден асқан адамдар ашады. Жоғарыда айтылғандай, бұл депозиттер бойынша ақысыз сақтандыру полисін рәсімдеуге болады. Зейнеткерлерге арналған тағы басқа депозит түрі бар: «Детский мультивалютный». Ол бойынша салымшыға өмірді сақтандыру полисі жеңілдікпен рәсімделеді. Бұл жеңілдіктерді депозитті орналастыру мерзіміне байланысты сақтандыру түрлеріне бөлген: 
 
 

     Кесте 6

     «Детский мультивалютный» депозиті бойынша өмірді сақтандыру түрлеріне жеңілдіктер 

Депозитті орналастыру мерзімі	«Валют-Транзит  Ніе» сақтандыруына жеңілдіктер.
1 жылғадейін	«Будущее» - бала өмірін сақтандыру.
1 -2 жылға дейін	«Sun life» - өмірді сақтандыру.
2-3 жылға дейін	«Sun life» - өмірді сақтандыру.
3-4 жылға дейін	«Фэмили life» - жанұяны сақтандыру.
4-5 жылға дейін	«Фэмили life» - жанұяны сақтандыру.
*көзі «Валют-Транзит Банк» мәліметтері бойынша

 

     Бұл жердегі «Будущее», «Sun life», «Фэмили life» - бұл өмірді сақтандыру бағдарламалары болып табылады. Яғни, қанша мерзімге орналастырылғанына байланысты белгілі-бір сақтандыру түрлеріне жеңілдік беріледі.

     «Букет   подарков»   депозиті   бойынша   салымшы   белгілі-бір   сомаға баЙланысты  «Валют-Транзит  Ломбардқа»  өткізіліп, кейін қайта    сатып  алынбаған заттарды сататын «Торги» дүкенінде жеңілдікпен ала алады. Оның шарттары келесідей:

     Кесте 7

       «Букет подарков»  депозиті бойынша  жеңілдіктер 

Депозит сомасы «Торги» дүкеніндегі тауарларға жеңілдіктер   Әдеттегі  клиенттер. «Валют-Транзйт  Қорының» салымшылары 100 000 тг. Дейін 2% 3% 100 000 – 300 000 тг. дейін 4% 5% 300 000 - 500 000 тг. дейін 9% 10% 500 000 - 1 000 000 тг. дейін 14% 15% 1 000 000 тг-ден жоғары 19% 20% * «Валют-Транзит Банк» мәліметтері  бойынша

 

     Көріп тұрғанымыздай, «Валют-Транзит Қорының» салымшылары болып табылатын  клиенттерге басқа клиенттерге  қарағанда көбірек. Бұл да Қорға клиенттерді тартудың бір тәсілі болып отыр. Депозит бойынша ондай жеңілдіктерді салымшылар 180 күннен кейін ала алады. Банктік топтың басқа құрылымдық бөлімшелерімен байланысты жұмыс істейтін тағы бір депозит -«Ломбардный рай» болып табылады. Оны ашқан салымшы «Валют-Транзит Ломбардтан» несие алған кезде жеңілдікті қолдана алады. Оны келесі кестеден көруге болады:

     Кесте 8

«Ломбардный рай» депозиті бойынша  ломбардтық несие  алудағы    пайыздық жеңілдіктер

«Ломбардный рай» депозитін орналастыру мерзімі «Валют-Транзит  Ломбардқа» пайыз төлеудеп жеңілдік   әдеттегі  клиенттер «Валют-Транзит  Қоры» салымшылары 3 айдан 1 жылға дейін 20% 25% 1 -2 жылға дейін 25% 30% 2-3 жылға дейін 30% 35% 3-4 жылға дейін 35% 40% 4-5 жылға дейін 45% 50% * «Валют-Транзит Банк» мәліметтері бойынша.

 

     Мұнда да «Валют-Транзит Қорының» салымшыларына  жеңілдік көбірек берілген. Жоғарыдағы депозиттердің көмегімен Банктік топ бөлімшелері бір-біріне клиент тарта алатынын айқындайға болады. Сондай-ақ, аталған депозиттер бойынша жеңілдікпен несие алуға болатынын айта кеткен жөн. Яғни, ашқан депозиттерін кепілдікке ала отырып, «Валют-Транзит Банкі» несиелеу барысында пайыздық жеңілдіктер белгілеген. Осыған байланысты «Гарантия труда» депозитінде несиенің пайыздық мөлшерлемесі 2 кезеңге жеке-жеке белгіленеді:

     а) 1-кезең - алғашқы 3 ай, бұл жерде несие  бойынша пайыз депозит пайызына тең;

     б) 2- кезең - қалған айларға пайыздық мөлшерлеме келесі формула бойынша есептеледі:

несие бойынша %-дық мөлшерлеме = депозит бойынша % + маржа     (1)

     Бұл жерде  маржа депозиттің  мерзіміне  байланысты. Оны келесі кестеден көруге болады:

     Кесте 9

«Гарантия труда» депозиті бойынша  банк маржасы 

Депозиттің несие  алу кезіне дейінгі нақты жатқан мерзімі Маржа, %   Шетел валютасында Теңгеде 3 айғадёйін 5,5 6,5 3-6 айға дейін 4,5 6 6 айдан 1 жылға дейін 4 5,5 1-1,5 жылға дейін 3,5 5 1,5-3 дейін 3 4,5 3 жылдан жоғары 2,5 3,5 * «Валют-Транзит Баик» мәліметтері  бойынша.

 

     Ал,   «Денсаулық»,   «Серебряный   щит»   және   «Серебряный   дождь» депозиттері бойынша алдыңғы 3 айда жеңілдік болмағанымен банк маржасы 0,5%-ға төмен.  

     Кесте 10

«Денсаулық», «Серебряный щит» және «Серебряный  дождь» бойынша несиелеу барысындағы банк маржасы