Жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру және технологиясы

Ескерту:

Техникалық күтудің (ТК) түзетілген мезгілін анықтау кезінде бүтін жүздік километрге дейін кейінгі келтіруі мен күтудің бөлек түрлері арасындағы қайталаушылық тексеріледі.

Жылжымалы құрамның жаңартуына мен оның жұмысының ұйымдастыруына байланысты нормативтерді түзету коэффициенті – К2.

Айналым ішіндегі автомобильдің жұмысының күндер саны, күндер:

Ескерту:

ТК (техникалық күту) және АЖ (ағымды жөндеу) жылжымалы құрамның жұмыссыз тұруының  ұзақтығы нормативтерді коэффициентіне Кц көбейту жолымен түзетіледі.

Есеп айыру кезінде күрделі жөндеуге арналған автомобильдің дайындығы үшін және оны АРЗ-ға апару үшін және жөндеуден кейін оны жұмысқа дайындау үшін берілген 3-4 күнді қосымша есептеу керек.

Айналымнан жылға көшу коэффициенті:

мұнда,

Дж – АКК (автокөліктің кәсіпорны) жыл бойындағы жұмысының күндерінің саны.

Басқа себептер (Кбс) – АКҚ-ң жүргізушінің денсаулығы немесе ауыруы, жолсыздықтың, жанармай жоқтығы т.б. бойыша түзу кезіндегі автомобильдің жұмыссыз тұру күндерінің саны.

Жыл бойындағы жұмысының күндер санының 2-5% мөлшерінде алуға болады.

Жыл бойында автомобильді жіберу коэффициенті:

мұнда,

Дж – жұмыс күндері;

Дк – жоспарлау мерзімдегі (жыл бойындағы) күндердің күнтізбелік саны.

Жыл бойындағы  автомобильдің жұмысының күндерінің саны, күндер:

Джұм/жыл = Дк - Дмей - Ддем                                       (14)

Джұм/жыл = 365 - 9 - 256 = 1

мұнда,

Дмей – мейрам күндері;

Ддем – демалыс күндері.

Жұмыстағы автомобиль күндері, автокүндер:

АДжұм = Аэ · Джұм                                                          (15)

АДжұм (ЗИЛ 131) = 10 · 256 = 2560

АДжұм (ГАЗ-53А) = 10 · 256 = 2560

мұнда,

Аэ – пайдаланудағы автомобильдің саны (жол бойында күн сайын жұмыс істейтін автомобильдің саны);

Джұм – АКК (автокөліктік кәсіпорын) жыл бойындағы жұмысының күн саны.

Кәсіпорындағы автомобиль–күндер:

                                                               (16)

     Автомобильдің орташа құрамының саны, автобірлігі:

Жұмыстағы автомобиль-сағаттар, автосағ:

АЧжұм = АДжұм · Тп                                                          (18)

АЧжұм (ЗИЛ 131) = 2560 · 12 = 30720

АЧжұм (ГАЗ-53А) = 2560 · 12 = 30720

Жалпы автомобиль жүк көтергіштігі, тонна:

Аq = Асс ·  q                                                                   (19)

Аq (ЗИЛ 131) = 1· 6 = 6

Аq (ГАЗ-53А) = 1· 4 = 4

Жыл бойындағы автомобильдің жалпы жүрісі:

                                                              (20)    

Жүк тасушы автомобильдің жүрісі, тонна:

Lжүк = Nе · loрт                                                                (21)

Lжүк (ЗИЛ 131) = 6954,6 · 10 = 69545

Lжүк (ГАЗ-53А) = 12213,3 · 10 = 122133

Тәуліктегі бір автомобиль табысы:

                                                                 (22)

                                                                     (23)

Жүк көтергіштің  қолданбалы статистикалық коэффициенті:

                                                                  (24)

     Жүк көтергіштің қолданбалы динамикалық коэффициенті:

Қорытынды

  Жүк тасымалдау  процесі технологиясы дегенді адамдардың оны  дәйекті және өзара байланысты кезеңдер мен операцияларға бөлу жолымен  барынша  бір қалыпты орындалатын және мақсаты жоғары тасымалдау тиімділігіне қол жеткізу болып табылатын нақты тасымалдау процесін іске асыру тәсілі деп  түсіну қажет.

  Қандай да болмасын жүк тасымалдау  процесінің технологиясы үш белгіні  сипаттайды: тасымалдау процесін бөлу,  үйлестіру және кезеңділік,  іс-қимылдың нақтылығы.

  Көлік кешенін дамытқан кезде экономиканың  жағдайы мен мүмкіндігін, сондай-ақ көлік-логистикалық жүйесін дамытудың озат әлемдік тәжірибесін ескеру қажет. Экономиканың серпінді дамуы тауарды жылжыту көлемінің барынша өсуіне, тиісінше  ішкі сияқты халықаралық, соның ішінде транзиттік жүктің өсуіне алып  келетінін әлемдік тәжірибе  көрсетіп отыр. Бірақ көлік және логистика инфрақұрылымының жеткіліксіз дамымауы жағдайларында  елдің көлік кешенінің  өнімділігі мен тиімділігі төмендеуде.

Экономикалық–математикалық талдау өткізу процесінде, шешулер жолы бойынша, біз автомобильдің ортатәуліктік жүрісі туралы, бүкіл автомобильдердің жыл бойындағы жалпы жүрісі туралы, тасымалдардың көлемі мен жылдық жылайналым туралы, жүкті тасу жүрістерінің саны туралы, тәулік кезіндегі бір автомобильдің өндіруі туралы тағы да басқа маңызды мәліметтер алдық, ол мәліметтер жүктерді тасымалдаудың жоспарландыруының есебіне кіреді.

Курстық жұмыс бойынша карастырылған 2 автомобиль, яғни КрАЗ – 257 ІІ класс және БелАЗ – 540А ІІІ класс жүк автомобильдерінің техникалық-пайдалану және экономикалық көрсеткіштері талданды. Салыстыру бойынша КрАЗ – 257 автомобилінің жүк көтергіштігі 14 тонна болғандықтан,  оның қашықтыққа тасымалдау жылдамдығы жоғары болады, ал керісінше БелАЗ – 540А автомобилінің тасымалдау көлемі тиімдірек болады, себебі оның жүк көтергіштігі 27 тоннаға тартады. КрАЗ – 257 жүк автомобилі қысқа арақашықтықтарда тасымалдауға қолайлы, себебі ол жылдамдығы мен тәуліктік жұмыс уақыты бойынша төменгі класс автомобильдерінен жоғары. БелАЗ – 540А автомобилі жылдамдығының төмен, ал тәуліктік жұмыс уакыты ұзақ болуына қарамастан, алыс қашықтықтарға тасымалдауға тиімді болып табылады. Себебі бұл автомобильдің жүк көтергіштігі жоғары болғандықтан, бір реттік тасымал кезінде КрАЗ – 257 автомобиліне қарағанда 2 есе жүкті көлемді тасымалдайды.

Қорытындылай отырып, жүктік автомобильдер, тіркемелер және жарты тіркемелер ГАП-тың орындалуының негізгі құралы болып саналатынын белгілегіміз келеді. Осыған байланысты жүктің АКҚ-ң нарығын зерттеу -тасымалдарды орындауға керек тиімді ЖҚ-ның таңдауының маңызды элементі болып келеді.

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1 А.Э. Горев «Грузовые автомобильные перевозки» (2-ші баспа).

2 Лукашина В.Н.-«Автотранспортные потоки и окружающая среда» Учебное пособие под ред.  М: Инфра, 1998-408б.

3     Кременец Ю.А. «Технические средства» ОДД-М: Транспорт, 1990ж-225б.

4«Краткий автомобильный справочник НИИАТ»–М; Транспорт, 1982ж.

5 Т.Ф. Валаева, Е.М. Коростелёва, Б.Д. Рабинович, Е.А. Хруцкий «Экономика, организация и планирования производства» .

6 В.И. Савин «Перевозки грузов автомобильном транспортом».

7 С.Л. Голованенко «Экономика автомобильного транспорта».

8 Дaвидович Л. И., Проектировaние гaрaжей, Aвтотрaнсиздaт, М., 1956.

9 Клещ С.A. Технологическое проектировaние AТП и СТО. Методические укaзaния к курсовому и дипломному проектировaнию. 1-бөлім. Спрaвочно-нормaтивные мaтериaлы для технологического рaсчётa AТП и СТО. – Вологдa: ВПИ, 1996-36б.

10 Методикa   оценки   уровня    и     степени   мехaнизaции  и   aвтомaтизaции

производств ТО и ТР подвижного состaвa AТП. МУ-200-РСФСР-13-0087-87. М.:Минaвтотрaнс,1989.-101б.

11 Положение о техническом обслуживaнии и ремонте подвижного состaв aaвтомобильного трaнспортa.-Минaвтотрaнс РСФСР.-М.:Трaнспорт, 1986.-73б.

12 Aфaнaсьев Л.Л., Цукерберг С.М. Aвтомобильные перевозки. М.: Трaнспорт, 1973-320б.

13      Бронштейн Л.A., Шульмaн A.С. Экономикa aвтомобильного трaнспортa. -М..: Трaнспорт, 1976-350б.

14      Дудиев В.И., Климов М.И., Менн A.A. Оргaнизaция перевозок aвтомобильным трaнспортом. - М.: Трaнспорт, 1974 Г.-294 с.

15 Зязев В.A., Кaплaнович М.И., Петров В.И. Перевозки сельскохозяйственных грузов aвтомобильным трaнспортом. - М.: Трaнспорт, 1979-253б.

16      Крaмaренко Г.В., Бaрaшков Н.В. Техническое обслуживaние aвтомобилей. М.: Трaнспорт, 1982-368б.

17 Кузнецов Е.С., Воронов В.П., Волдин A.П. Техническaя эксплуaтaция aвтомобилей. - М.: Трaнспорт, 1991-399б.

18   Техническое обслуживaние aвтомобилей - М.: Трaнспорт, 1989-157б.

19 Кузнецов И.Л., Кaзлaускaс Г.К. Охрaнa трудa.-М.: ВО Aгропромиздaт, 1989.

20 Беляев Н.М. Сборник зaдaч по сопротивлению мaтериaлов.-М,: Нaукa, 1965.

15